Psikoterapi Türleri

1.Hekimin Hastaya Yanaşma Biçimi ve Tutumuna Göre
A. Bastırıcı (Suppressive)
B. Destekleyici (Supportive)
C. Derinliğine Araştırıcı ( Explosive)

2. Ruhsal Bozukluk (Psikopatoloji) Anlayışı ve Kuramsal Çıkış Noktasına Göre:

A. Psikodinamik temellere dayananlar
B. Öğrenme ilkelerine dayanan davranışçı psikoterapi türleri.
C. Bilişsel Psikopatoloji, bilgi işlemleme ( İnformation Processing), sosyal psikoloji ilkelerine dayananlar.
D. Varoluşçu (existential) ve olgu-bilimsel temellere dayananlar.
A. Psikodinamik Temellere Dayananlar :
     a. Psikanaliz. Freud’un geliştirdiği ve bunun değiştirilmiş, uyarlanmış biçimleri.
     b.  Freud’dan yöntemce büyük ayrılma göstermeyen, fakat kuramsal açıdan ayrılıkları olan yeni analiz okulları. (Jung, Adler, Rank, Horney, Sullivan…)
     c. Psikanalitik Nesne İlişkileri Kuramı, Psikanalitik benlik  psikolojisi, psikanalitik kendilik psikolojisi.
 B. Öğrenme ilkelerine dayanan davranışçı psikoterapi türleri.
 Sistematik duyarsızlaştırma (systematik desensitization), üstüne gitme, itici koşulama (aversive training) olumlu pekiştirme ve söndürme (pozitive reinforcement and   extinction) vb.

3. Terapi Durumunun Biçimi ve Yapısına Göre Psikoterapiler:
A. Bireysel (individual) psikoterapi.
B. Kütle (grup) psikoterapisi.
C. Psikodrama
D. Oyun Psikoterapisi
E.  Aile Psikoterapisi
 

Çeşitli Psikoterapi Türlerinde Kullanılan başlıca Ruhsal ve Fiziksel Araçlar : 

1.Daha çok bastırıcı ve destekleyici psikoterapi türünde
A. Eğindirme (telkin, suggestion)
B. İnandırma (persuasyon)
C. Yol gösterme, (Rehberlik, guidence)
D. Danışma ( Counselling) 

2. Bastırıcı Destekleyici ve Derinliğine araştırıcı Türlerde
A.Hipnoz
B.Uyuşturma (narkoz)
C.Boşaltma (catharsis) 

3. Genellikle Derinliğine Araştırıcı Çözümleyici (psikanalitik türlerde)
A.Güdümsüz görüşme
B.Serbest çağrışım
C.Düşlerin çözümlenmesi
D.Sürçmelerin çözümlenmesi
E.Simgelerin çözümlenmesi
F.Direnç (resistance) ve Aktarımın (transferance) çözümlenmesi
G.Açıklama ve yorumlamalar. 

4. Daha Çok Davranışçı Psikoterapilerde:
A. Gevşeme, koşulama
B.  Edimsel koşulama
C.  Üstüne Gitme (exposure)
D.  Pekiştirme, söndürme
E.  Çeşitli öğrenme teknikleri. 

Dolaysız Araçlar:
1. Çevrenin Değiştirilmesi (Aile düzenlemesi, hava değişimi, iş değiştirilmesi…)
2.  İlaçlar, fizik sağaltım yolları, (faradi banyolar, Spor) çeşitli uğraşı iş ve uyumlandırma (rehabilitasyon ) yolları.

Kaynak: www.e-psikolog.net