HİPNOZ

Bilinçlilik haline göre yorumlanır.
Bilinç halleri:
1) Uykudaki bilinç
2) Uyanıklık halindeki bilinç
PATOLOJİ SINIRI

3) Koma
4) Yarı koma

Hipnotik trans hali aslında uyku – uyanıklık halindeki bilincin 3. bir halidir.
EEG çalışmalarında;  uykuda DELTA
  uyanıklıkta ALFA  dalgaları görülür.
Hipnotik transta ise ikisi de görülmez. O yüzden farklı bir şuur halidir. Buna AŞKIN hali de denebilir.
Transandantal meditasyon, Vecd hali de denebilir. Dini törenlerde, meditasyonda, zikirlerde, semahta ve Şamanlarda bu hal yaşanabilmektedir.
Ne uyku , ne uyanıklık insanoğlunun beyin fonksiyonu limbik sistem devreye girer.
Bu durumu açıklamak için 2 teori vardır.
I ) Dissosiasyon teorisi,
II ) Absorbsiyon teorisi

I ) Dissosiasyon teorisi,
Oluşmuş kimliğin alt katmanlarına inme yöntemidir. Kendi isteğiyle gidilen ego state’e transla gitmektir.

Korteks

Ego state

Her biri ayrı bir ego statedir. Cd lerin her biri (hafıza kaydı) ego statedir. Hipnoz aradaki herhangi bir cdye girmek demektir. Aradan bir cd çekilir ve cd de ne varsa o müzik dinlenir.
Bunlar “gerçek yaşam” cdleridir. Bir de “hayali” cd ler oluşturabilirsiniz. Gelecekle ilgili, geçmişle ilgili cdler yaratılabilir.
Kişinin kendi kendine yaptığı “oto trans” başka bir ego state e girmektir ve buna “Dissosiasyon”  denir. Kendi kendine mevcut mekan ve zamandan başka bir yere, şeye gitmesi halidir. Kendi  kendine yaparsa oto trans, başkası yaparsa hipnoz denir.
Hipnozda uygun giriş yerlerinden por lardan ritmik bir uyarı ile monoton bir biçimde girmek istediğiniz ego state girersiniz.


DIŞ

POR İÇ POR POR

EGO STATE

Ego stateler  küçük küçük fragmanlardan oluşmuştur. Ego stateler  bir araya gelerek alter  oluşur. Dissosiasyon işte bu parçaları bir birinden ayırmaktır.
Hipnoza girmekte zorlanan ya da giremeyenler:
1) İnatçılar,
2) Sınırda zeka ya da aptallar.

HAYAL 3 aşamadır.
1) DÜŞÜNÜR.  Yani zihne bir kavram gelir.
2) RESMİNİ GÖRÜR. Resim gibidir ve 2 boyutlu oluşur.
a) Önünde görür,
b) Tepeden görür
3) 3 BOYUTLU YAŞAMAK. Bazı beyinler sadece tek boyutta kalır. Sonrası yoktur.
4) ORADA YAŞAMAK.
a) 3 boyutlu görüyor,
b) İşitiyor,
c) Kokuyor,                        5 duyuyla ilgili geribildirim varsa tam trans durumu
d) Tadıyor, tanımlanmıştır.
e) Dokunuyor.
Porlar en üstten alta kadar eğilebilir gel-gitler olabilir. Ekminezi; bugünkü yaşamdan kopup o andaymış gibi düşünmektir.

II ) Absorbsiyon teorisi
Zorlarsan senin gibi hayal etmeye başlar. Bir şeyi zorla içeriye kabul ettirmek. Ayrışma yoktur.

Hipnotik transı inceleyen merkezler var. Böylece aynı zamanda beyni tanımaya çalışıyorlar.
1) Hipnoza giremeyenler;
2) Hipnoza girenler (hafiften derine doğru)
a) hafif düzeyde kalan LETARJİ hali
b) orta düzeye ulaşanlar KATALEPSİ hali (verdiğimiz şekilde sertlikte kalma halidir, oturma biçimi kalır ancak bilinç vardır)
c) derin düzeye ulaşanlar SOMNANBUL hali,
I) gözler kapalı somnanbul,
II) gözler açık somnanbul.
Harward Üniversitesi ve Carlettan tarafından ilk defa “derinlik skalaları” ortaya çıktı. En çok bilinen Stanford skalasıdır. Standart telkin kalıpları ile yüzde kaçı; derin, orta, hafif ayırmak mümkün oldu. Puantaj sistemi geliştirmişlerdir. Buradaki derecelere göre aynı ölçümler yapıldı.
Hipnoza direnç durumunda, hastanın ihtiyacı olan şeyi bulmak gerekir. Siz mobil olmalısınız.

HİPNOTİK FENOMENLER:
Normal dışı haller; normal zamanlarda olmayan ancak hipnoz altındayken olan şeyler.

1) olmayan bir şeyi yaratmak: pozitif halüsinasyon, var olan bir şeyi yok etmek negatif halüsinasyondur. Var olan bir şeyi çarpıtmak illüzyondur.                      De – personalizasyon; elinin uzadığı, şiştiği, senin olmadığını görmek, vücudunla yabancılaşmak.
De – realizasyon; dünyayı t.v ekranından seyrediyor gibi olmak.
2) Katalepsi; verdiğiniz formun kalması, saatlerce hareketsiz bırakıldığında bırakıldığı gibi kalma.
3) Anestezi,
4) Analjezi,
5) Zaman distorsiyonu; zamanı daraltmak, 1 dakikayı 1 yıl gibi hissettirebilir ya da 1 yılı 1 dakika gibi hissettirebilmek mümkün. Zamanın nicel değişimidir bu. Zamanın nitel olarak da değiştirilmesi mümkün; zamanın tersine dönmesi, 15 yaşındayken yaşanan bir olayı 10 yaşına alınmasıdır. Zamanı lineer olarak değiştirmek yani kronolojik sıralamayı değiştirmektir.
6) Amnezi (unutturmak)
7) Paralizi (felç hali)
8) Otomatik devinim hareketler; otomatik olarak ne yaptırmak istiyorsanız durdurmak kendi kontrolünde değildir.
9) Ayna hareketi; “benim yaptığım her şeyi yapacaksın” diyerek süjenin bu hareketi yapmasını sağlamak.
10) Hipnotik transta rüya gördürme; uyanık normal bir kişiye ancak hayal kurdurtulabilir. Transta ise istediğimiz rüyayı görmesini sağlayabiliriz.
11) Hiperestezi; 5 duyuyu da keskinleştirebilir ya da hassaslaştırabiliriz. İnsanın sınırıyla sınırlıdır.
12) Posthipnotik telkin; hipnozda verdiğimiz telkinler hipnoz sonrası devam eder.
13) Şuur altı sırların söylenmesi; psikoterapide bile zor söylenen şeyler söylenebilir, sırlar ya da itiraflar.
14) Reflekslere hakim olma ve bloke etme; kontrol edilemeyen refleksleri örneğin göz bebeği refleksleri dahi durdurulabilir. Işığa duyarsız bir göz telkini ile derin translarda sağlanabilir.
15) Otonom sistemle ilgili blokaj; test değerlerinde arttırma ve eksiltme yapılabilir. T3, T4 artış – azalış, nabız, tansiyon, kemoterapi sonrası lökosit sayısı bile yükseltilebilir.
16) Hiperminezi; olayın dışından bakmaktır. Ekminezi ise olayın içinde anlatılmasıdır.
17) Stigmatlar; vücudun değişik yerlerini yaralamak, kanatmak, bül oluşturmak, yanık oluşturabilmek, kansere karşı direnç oluşturmak.

Bilincin bir kısmını açık bırakarak hipnoz yapmak mümkündür. Bu farkındalık halidir.

I) Bilinçli hipnoz,
II) Bilinçsiz hipnoz

Bilinçli olmak; düşünce – duygu – davranışın farkında olmaktır. Hipnotik transta bilgi ve duygu geçer. Klasik hipnozda bilinçli ve bilinçsiz olabilir.

I) Bilinçli Hipnoz:
Hipnoz başlangıçta bilgilendirme “maya” yapılmasıyla başlar. Bu aşamada hipnozu anlatmak, uygulamada neler olacağını, kendi isteğiyle hipnozun kontrolünün elinde olacağı ve Hipnotik fenomenler anlatılır. Yaratılan değişimler, anestezi ve analjezi anlatılmalıdır.
1) Nefesle başlar. Burada kast edilen nefes doğru nefes egzersizleridir. İki nedenle yaptırılır.
a) Kontrolün kişinin kendi elinde olduğunu göstermek,
b) Kişinin dikkatini ve konsantrasyonunu tek bir yere toplamasını sağlamak. (Porlardan giriş yolu bulmak)
10-15 dakikalık ritmik nefes egzersizleri uyku yaratır. Kişi monotonluğa dayanamaz işte tam bu anı transa dönüştürmek gerekir.
2) Progresif kas gevşemesi:
Relaksasyon ve stresle başa çıkma yöntemidir. Kaslar gergin ve yorgundur. Kas gerilimini fark ettirerek sonrasında relaksasyonu göstermek gerekir. Kasları germe ve gevşetme egzersizleri yapılır. Ayaklardan başlayarak, bacaklar, uyluk, kalça, karın, göğüs, eller, kollar, boyun kaslarını gerip gevşetmek egzersizin temel esasıdır. Bu direk gevşeme telkinleri ile de sağlanabilir.
Bu aşamada “ters telkinler” başlar. “Vücudun ağırlaştığı, ruhun hafiflediği, özgürleştiği”  söylenir. Mimikler, nefes alışları ve duruş transın düzeyi hakkında fikir verir.
3) Telkin bombardımanı:
Kendini “iyi” hissettirecek şeyle sırayla ve düşük bir ses tonuyla kişiye aktarılır.
4) İmajinasyon çalışması:
Orman, çimenlik, dere kenarı, deniz kıyısı v.b. güzel hoşlanılan yerlerin hayalinin kurulması istenir. “şu anda ormanı görebiliyor musun? Yan tarafta akan o küçük dereye gir”. Bu aşama “derinleştirme” sürecini ifade eder.
5) Uyandırmak:
Birazdan seni uyandıracağım. 5’e kadar sayıyorum.
“1 ayaklarındaki tüm ağırlığı kaldırıyor ve tüm güç ve kudreti sana veriyorum”.
“2 bacaklarındaki tüm ağırlığı alıyorum”.
“3 tüm gövdendeki...”
“4 baş ve boyun bölgendeki........”
“5 tüm vücudundaki bütün ağırlıkları kaldırıyorum. Ve tüm bedenin güç ve kudret buluyor”.
Uzuvlardaki hareket katalepsiden letarjiye geçtiğini gösterir. (durup dururken olursa) Ama verdiğimiz stres ya da efor harcanmasına bağlı kasılma ve hareketlenme olursa devam ettiğini gösterir.
Çok koşturmak, yüzdürmek, heyecanlandırmak  sonrasında dinlendirmek belki de rüya gördürmek için de uyumasını istemek gerekir.

Nokta  tekniğiyle indüksiyonda görüşünü fiske etmek temel amaçtır. Gözle tespit sözle relaksasyon tekniğidir. “kalbine odaklanmanı istiyorum”. “her uzvunu ritim yap odaklan, şimdi hızlanmayı dene ve odaklanmaya çalış”. “bunu 3-5 dakika yap”. “ayak topuklarının yatağa değdiği yerlere odaklan, yatak nasıl? Odaklan anlat ne hissediyorsun? “şimdi al oradan odağını ve kalçalarına ver. Nasıl? Yumuşaklık, sertlik ne hissediyorsun?” “omuzlarına, kürek kemiklerine odaklan nasıl bir duygu?” “kulak kepçenin yastığa değdiği nokta. Nasıl? Ne hissediyorsun?”.
Özellikle anksiyeteden kurtulmak için kullanılan bir yöntemdir.
Çubuk tekniğiyle indüksiyonda da görüşünü fiske etmek temel amaçtır. Gözle tespit sözle relaksasyon tekniğidir.  “çubuğun üzerindeki noktayı görebiliyor musun?” “büyük bir azim ve dikkatle bakıyorsun” “vücudundaki tüm enerjiyi gözlerinden oraya boşaltmaya başlayacaksın”. “1 den 5 e kadar sayacağım ve enerjiyi boşaltmış olacaksın”.
Bu uygulamalarda hızlı tempoyla yüksek sesle dikkat toplayıp sonrasında “göz kapakların kurşun gibi ağırlaştı” “5 ile beraber göz kapakların kapandı. Tüm vücudun ağırlık altında” bu aşamada ses tonu düşürülür, ve “yavaş yavaş göz kapaklarındaki ağırlık yanaklarından, aşağı tüm vücuduna yayılmaya başlıyor”. Ses tonu iyice düşürülerek “her nefesle daha da ağırlaştığı, ruhun hafiflediği, bedenin kurşun gibi ağır ancak ruhun özgür” olduğu söylenir.   

5) Oto – hipnoz:
Belli bir fayda sağlandıktan sonra, post-hipnotik sonuçlar (tedavi amacıyla) görüldükten sonra oto – hipnozla faydanın devamını sağlamak uygun olur. Olması gereken yerde örneğin ameliyathanede, ağrılı durumlarda gibi, kullanmasını sağlamak.  Ego statede bir modülasyondur. Yani bir yerin tanımlanması yapılmışsa o yer için esastır. Histerektomi için ağrı duyarsızlığı sağlanmışsa, diş ağrısı için kullanılamaz. Dolayısıyla diş ağrısını buna eklemek gerekir.

Ataerkil aile yapısı, geleneksel yapı, başkasının kontrolüne girme korkusu gibi nedenlerden dolayı bilinçli hipnoz tercih edilmektedir. Patternal bir yaklaşımdır. Daha nazik ve arkadaşça bir uygulamadır.
Ego güçlendirme, semptom bastırma, diğer hastalık tedavilerine destek , telkin tedavisi (gelecekle ilgili motivasyon) durumlarında daha yoğun kullanılmalıdır.

HİPNOZ NE YAPAR?
1) Semptom baskılar,
2) Semptom değiştirir, (Örneğin: panik atakta “kalbin çarpmayacak, sadece sağ ayağında bir karıncalanma hissedeceksin” telkiniyle, dinamik temelli bir nedeni olduğu gibi ödipal çatışma sonucu da panik atak olabilir.)
3) Boşaltım sağlar,
4) Şartlandırır,
5) Destekler,
6) Analiz yaptırır
7) Drama yaratır,

HİPNOZ KULLANILAN YERLER:
1) Psikozlarda destekleyici olarak,
2) Sinir bozukluklarında bütünleştirici,
3) Nevrozlarda bütünleştirici ve analizci olarak kullanılır.
4) Anksiyete bozukluklarında kullanılır. Özellikle panik bozukluk, fobiler ve O.K.B da kullanılır.

HİPNOZUN EK FAYDASI:
1) İç dinamikleri anlamayı kolaylaştırır,
2) Telkinin etkinliğini arttırır,
3) Davranışçı terapinin ev ödevi tıkanıklıklarını seansta hipnodrama ile çözer,
4) Bedensel semptomların kontrol edilebilirliğini seansta gösterir. (ağrı, bulantı, panik atak)
5) Hastanın paylaşımı ve iş birliğini kolaylaştırır (örtü ya da settare etkisi ile o örtünün altında hipnoza girmemiş bile olsa rahat olur)
6) Bilinçdışı travmalara ulaşılır. Abreaktionu temin eder.
7) Teşhisi netleştirir.
8) Tedavinin seyri ile ilgili bilinçdışı gereksinimler ortaya çıkarılır.

PATOLOJİK BUNALTI:
1) Davranışçı öğrenmeyle: Anksiyete nasıl öğrenilir. Anne baba telaşlıysa çocuk da telaşlı olacaktır. Modelleme yapmıştır.
2) Bilişsel çarpıtmayla:  Filtre sistemi bilgi beyne girerken daha önceki şemalara göre bazıları geçiyor, bazıları geçemiyor. Herkes mutluluk ve iyilik görürken, aynı yere bakan başkası “ölür müyüm, buraya ambulans nasıl gelir? diyebilmektedir. 
3) Dinamik yapıyla:
a) İmpulsif bunaltı: Saldırgan dürtünün aktifleşmesi sonucu egoyu delip dışarı çıkması durumunda “kontrol edemezsem” kaygısıdır.
b) Ayrılma bunaltısı: Anne çocuk ayrışamamasında okula gittiğinde ayrılma anksiyetesi ortaya çıkar. Sevgilisinden ayrılma kaygısı gibi.
c) İğdiş bunaltısı: “hoca bana soru sorarda bilemezsem, rezil olursam” bunaltısı. Genel müdürün yanına giderken çekinmek korkmak Fallik dönemle ilgilidir.
d) Üst benlik bunaltısı: Babanın cezalandırmasından korkarak ileri yaşlarda aynı korkuyu otoriteye genellemektir. Üstbenlik değer yargılarının toplanarak kimliği oluşturmasıdır. İçe aldığımız değer yargıları bir süre sonra yargılayıcı bir sesle itiraza uğrar. Muayenehane açmıştır. Hastanın cebinde az para vardır. Parayı alır. “Bana özele gelmiş tabii ki alırım” der. Ancak “iç gerginlik – sıkıntı” oluşur. Bu üst benlik bunaltısıdır. 
4) Varoluşsal nedenlerle:
a) Anlamsızlık,
b) Belirsizlik,
c) Ölüm,
d) Sorumluluk,
e) Yalnız olduğunu fark etmek.
5) Diğer faktörlere bağlı olarak ortaya çıkar.


KORKULARDA TERAPİ:
PSİKOTERAPİ      +    HİPNOZ

O.K.B TERAPİ:
PSİKOTERAPİ    +    HİPNOZ

AKUT STRES BOZUKLUĞU:
TRAVMA SONRASI STRES BOZUKLUĞU:
PSİKOTERAPİ      +    HİPNOZ (travmayı yaşatıp onu sindirmesini sağlamak)

YAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU:
PSİKOTERAPİ      +    HİPNOZ


HİPNOTİK TRANS:
a) yaşatır, (örneğin O.K.B de elleri kirlettirip yıkamasını engellemek)
b) değiştirir,
c) güçlendirir,
d) yeniden yapılandırır,
e) terapi süreçleri gerçekleşmeden zihinde yaşatır,
f) engelleri aşmasını sağlar.